Yes! U bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek! De uren die u gezwoegd heeft aan het pimpen van uw CV en het schrijven van uw killer sollicitatiebrief werpen eindelijk hun vruchten af! Maar…nu begint de sollicitatie pas eindelijk. U heeft nu een reële kans die u niet kunt veroorloven om te missen! U heeft deze baan nodig! De zenuwen beginnen toe te slaan.. Lees snel deze tips om u voor te bereiden op een succesvol sollicitatiegesprek!
1. Pas uw voorbereiding aan op het soort sollicitatiegesprek
Het sollicitatiegesprek. Het zweet breekt bij sommige mensen al uit bij het horen van de term. Toch hoeft u niet bij ieder soort sollicitatiegesprek zenuwachtig te zijn. Aan de start en aan het einde van het sollicitatietraject wordt u bijvoorbeeld niet zwaar op de proef gesteld. Het is daarom belangrijk dat u zich voor uw voorbereiding eerst realiseert wat voor gesprek het zal zijn.
- Kennismaking of oriëntatie
Bij een kennismakingsgesprek of oriënterend gesprek wordt er vooral bekeken of u voldoet aan het profiel. Voor dit eerste gesprek is het dus belangrijk dat u zich inleest in de functie-eisen en deze koppelt met uw kennis en ervaring. Het oriënterend gesprek vindt meestal plaats met iemand van personeelszaken en/of een leidinggevende.
- Speeddate
Op sommige vacatures reageren honderden mensen. Dan is het moeilijk voor een bedrijf om voor ieder interessant persoon een persoonlijk gesprek in te lassen. Op zulke momenten kiest een bedrijf meestal voor een zogenaamde ‘sollicitatie speeddate’. U krijgt dan meerdere gesprekken van meestal 10-15 minuten met diverse leidinggevenden of medewerkers van het bedrijf. Voor speeddates is een iets andere voorbereiding nodig. Uw gesprekspartner moet namelijk zeer snel een goed beeld van u krijgen.
U kunt daarom het beste een aantal soundbites voorbereiden met uw sterkste punten die u in ieder kort gesprek herhaalt. Het is tijdens deze speeddates nog belangrijker dat u opvalt en dat ze u zullen herinneren. U kunt dit doen met leuke gimmicks zoals het uitdelen van uw portfolio, het uitdelen van eigengemaakte hebbedingetjes, het dragen van kleding met opvallende kleur…enzovoorts. Hetgeen dient natuurlijk wel te passen bij uw persoonlijkheid.
- Selectiegesprek
Het selectiegesprek is vaak het tweede gesprek tijdens het traject. Tijdens dit gesprek beoordeelt de werkgever wie van de overgebleven sollicitanten de beste kandidaat is. Dit gesprek vindt meestal plaats met meerdere en andere mensen dan het eerste gesprek. Tijdens dit gesprek wordt er veel doorgevraagd en wordt u aardig aan de tand gevoeld.
Er wordt dieper ingegaan op de functie-eisen, uw capaciteiten, uw motivatie en wat voor soort persoon u bent. Het is belangrijk dat u zich voor dit gesprek uitgebreid voorbereidt en dat u een aantal referenties paraat heeft.
Verder is het goed mogelijk dat u na dit gesprek nog een aantal vervolggesprekken heeft, dat u een toets (assessment) moet maken of dat er een psychologisch onderzoek volgt. Dit is vaak afhankelijk van de hoogte van de opleiding, de zwaarte van de functie en het soort bedrijf.
- Arbeidsvoorwaardengesprek
Het arbeidsvoorwaardengesprek vindt pas plaats nadat u te horen heeft gekregen dat u de baan heeft. Tijdens dit gesprek worden formele zaken geregeld samen met iemand van personeelszaken of HR. Meestal vindt hier ook de salarisonderhandeling plaats. De arbeidsovereenkomst wordt opgesteld naar aanleiding van dit gesprek.
2. Oefen een sollicitatiegesprek thuis
Oefening baart kunst. Zo ook met een sollicitatiegesprek. Hoe meer u praat over uw kennis, ervaring en capaciteiten, hoe natuurlijker het zal klinken en zal voelen. Oefen daarom zoveel mogelijk met uw familie of vrienden een sollicitatiegesprek. Let daarbij op de volgende aspecten:
- Benadrukt u de positieve kanten en zwakt u de negatieve punten goed af?
- Zit u recht op tijdens het gesprek en doet u geen afleidende dingen (zoals spelen met uw haar of pen)
- Antwoord u kort en bondig?
- Onderbouwt u uw uitspraken?
- Neemt u het initiatief in het gesprek?
- Laat u zien dat u wat weet van het bedrijf, de sector en de actualiteiten?
- Bent u zichzelf?
- Stelt u vragen terug aan uw gesprekspartner?
Oefen tevens met uw stemgebruik. Vraag uw oefengesprekspartner of u luid en duidelijk overkomt, niet te hoog praat en niet te onzeker klinkt. Probeer zo min mogelijk ‘uhm’ te gebruiken in uw zinnen. Het is beter als u even stil nadenkt voordat u antwoord geeft.
3. Bereid u voor op de verwachte vragen
Tijdens ieder sollicitatiegesprek krijgt u een aantal standaard vragen. Als u zich op deze vragen voorbereidt dan verhoogt u de kans dat u een sterk antwoord geeft tijdens het gesprek. Hier volgen een aantal standaard vragen tijdens een sollicitatiegesprek.
Vragen over uw opleiding en kennis:
- Waarom heeft u voor de opleiding gekozen?
- Wat voor student was u?
- Wat was het onderwerp van uw afstudeeronderzoek? Waarom heeft u voor dit onderwerp gekozen?
- Hoe blijft u op de hoogte van ontwikkelingen in uw vakgebied?
Vragen over uzelf:
- Kunt u zichzelf in één of twee zinnen omschrijven?
- Wat zijn uw drie sterkste en drie zwakste punten?
- Bent u stressbestendig? Hoe blijkt dat?
- Welke rol heeft u meestal in een vergadering?
- Bent u een teamplayer? Hoe blijkt dat?
- Hoe gaat u om met conflicten?
Vragen over werkervaring:
- Wat waren uw belangrijkste werkzaamheden?
- Op welke projecten bent u trots?
- Welke resultaten heeft u gehaald?
- Hoe verklaart u gaten in uw CV?
Vragen over de functie en het bedrijf:
- Waarom solliciteert u naar deze functie?
- Waarom solliciteert u naar dit bedrijf?
- In hoeverre helpt uw voorgaande ervaring u bij het invullen van deze functie?
- Wat is uw persoonlijke motivatie?
- Hoe wilt u zichzelf ontwikkelen in de komende jaren als u deze baan krijgt?
- Kent u het bedrijf?
- Heeft u referenties?
4. Doe onderzoek naar het bedrijf
Om u voor te bereiden op de vragen en om kennisvol over te komen, is het verstandig als u van te voren wat onderzoek doet naar het bedrijf waarbij u solliciteert. Stel uzelf onder andere de volgende vragen:
- Op welke doelgroep richt het bedrijf zich?
- Wat voor producten en diensten bieden ze allemaal aan?
- Wanneer is het bedrijf opgericht?
- Wat is de structuur van het bedrijf?
- Hoeveel mensen werken er?
- Wat zijn de concurrenten?
- Hoe gaat het met het bedrijf?
- Op welke afdeling komt u te werken?
- Wat zijn belangrijke actualiteiten uit de sector die van invloed kunnen zijn op het bedrijf?
Bekijk de website, lees de brochures, zoek in het nieuws en vraag aan kennissen meer informatie over het bedrijf. Zo zal uw gesprekspartner tijdens het sollicitatiegesprek goed kunnen merken dat u uw huiswerk gedaan heeft en u oprecht geïnteresseerd bent in het bedrijf.
5. Bereid eigen vragen voor
Wat de meeste mensen vergeten tijdens een sollicitatiegesprek is dat u en de werkgever gelijkwaardige gesprekspartners zijn. Beide partijen zijn namelijk op zoek naar iets wat ze hopen in de ander te vinden. Het is niet de bedoeling dat u zich geheel onderwerpt aan de werkgever. Integendeel, de werkgever wil ook van u zien dat u controle heeft over de situatie. Schroom dus niet om vragen te stellen.
- Hoe is de vacature ontstaan?
- Uit welke werkzaamheden bestaat de functie concreet?
- Is er ruimte om u te ontwikkelen in het bedrijf?
- Wat is de sfeer in het bedrijf? Informeel en humor of formeel en zakelijk?
Het is belangrijk dat u vragen stelt uit oprechte interesse en die belangrijk zijn voor u. Sta er bij stil dat, als alles goed verloopt, u bij dit bedrijf een groot deel van uw leven zult werken. Kijk dus goed of het bedrijf en de functie goed bij u en uw wensen passen!
Vraag nog niets over het loon en de arbeidsvoorwaarden. Hoe langer u wacht met het praten over salaris, hoe beter uw onderhandelingspositie. Stel verder geen feitelijke vragen over het bedrijf die u van tevoren al had kunnen uitzoeken. Zo laat u zien dat u uw huiswerk niet gedaan heeft. Vraag verder niets over wat zij vonden van het gesprek en in hoeverre ze denken dat u een goede kans maakt. Dit laat zien dat u onzeker bent.
Vergeet verder niet door te vragen als u een vraag niet goed begrijpt! Dit zal u uiteindelijk helpen om een sterker antwoord te formuleren.
6. Besteed voldoende tijd aan uw uiterlijk
De eerste indruk is het belangrijkst. Het is daarom goed om voldoende tijd te besteden aan uw uiterlijk. Zorg dus voor net haar, een frisse adem, schone tanden, geknipte nagels en een lekker geurtje. Als man is het tevens verstandig om van tevoren te scheren.
Ook passende kleding is een belangrijk punt. Het is beter dat u te formeel gekleed bent, dan te informeel. Verder is het belangrijk dat u zich prettig voelt in uw kleding. Draag als vrouw dus geen rok als u zich daar niet prettig in voelt. Ook uw schoenen dienen afgestemd te zijn op de rest van uw outfit.
Let op bij de keuze van uw schoenen: schoenen die goed zitten zult op meer momenten dragen en deze zullen daarom mogelijk meer sporen van slijtage vertonen. Uw outfit kan nog zo netjes zijn, met versleten neuzen aankomen kan uw voorkomen negatief beïnvloeden!
Als laatste is het belangrijk dat uw accessoires er goed uitzien. Zorg er dus bijvoorbeeld voor dat uw tas niet oud en versleten eruit ziet en dat u een nette schrijfblok en pen bij de hand heeft. Zo komt u netjes en georganiseerd voor de dag!
7. Zorg voor een positieve houding!
Spanning is normaal en is juist een teken voor de werkgever dat u geeft om deze functie. Spanning helpt tevens om te presteren. De adrenaline zorgt ervoor dat uw aandacht verscherpt, waardoor u beter luistert en sterker kunt antwoorden. Als u een beetje gespannen bent is dat dus prima, maar teveel spanning is niet goed. Veel mensen gaan zich van tevoren al negatieve scenario’s voorstellen en gaan uit van het ergste, terwijl een positieve instelling juist het verschil kan maken!
Als u een piekeraar bent, is het belangrijk dat u zich voor het sollicitatiegesprek relaxt. Praat met uw partner of praat zelfs met uw spiegelbeeld en herhaal positieve punten tegen uzelf. Ook meditatie kan helpen. U gaat dan even zitten in een stille ruimte (of met rustgevende muziek) en probeert uw gedachtestroom rustig te krijgen of bijna geheel te stoppen.
Nog één laatste tip: drink geen koffie of thee voor het sollicitatiegesprek; uw mond wordt hier nog droger van!
Veel succes!