Bent u ouder dan 55 en zit u al langer dan een jaar thuis zonder baan? Dan bent u niet de enige! Langdurige werkloosheid komt het meest voor in de oudere generatie. Hoe komt dit en hoe kunnen we dit probleem oplossen?
60% van 45-plussers zit langer dan een jaar thuis
Zoals u kon lezen in het vorige blog over de werkloosheid, komen er steeds meer langdurige werklozen bij. Dit zijn werkzoekenden tussen de 15 en 65 die minimaal een jaar geen baan hebben. In de praktijk zijn dit alleen vooral 45-plussers. 60% van mensen uit deze leeftijdscategorie zat vorig kwartaal langer dan een jaar thuis zonder baan (Bron: CBS).
Een aantal feiten op een rij:
- Er zijn momenteel 238.000 mensen langer dan een jaar werkloos.
- Langdurige werkloosheid komt het vaakst voor bij 45-plussers. Dat zijn er nu 144.000.
- De stijging van mensen die hun baan verloren in de crisis was het grootst onder de 55-plussers: 31 procent.
- Mensen ouder dan 55 hebben 45 procent minder kans om aangenomen te worden dan een 35-jarige.
- Als de 55-plusser ook nog scholing nodig heeft, is de kans op een baan zeer laag volgens experts.
(Bron: http://www.nu.nl/economie/4167700/fnv-pleit-experiment-met-anoniem-solliciteren.html)
Negatief beeld van oudere (45+) werknemer
Volgens de Tweede Kamer is de kans om langdurig zonder werk te zitten, twee keer zo groot voor oudere werklozen. Dit probleem wordt veroorzaakt door faillissementen, reorganisaties en het negatieve beeld dat werkgevers van oudere werknemers hebben.
Ouderen hebben namelijk het imago van ‘duur en inflexibel’ terwijl in de huidige arbeidsmarkt juist wordt gezocht naar goedkope en flexibele arbeidskrachten. Nu is de instelling van bedrijven: ‘Als we ouderen in dienst hebben zijn we enorm tevreden over hun ervaring, maar zodra ze ontslagen zijn, nemen we ze niet meer aan.’
Er is nu een discussie gaande in het Kabinet over hoe we de langdurige werkloosheid bij oudere werknemers tegen kunnen gaan.
Maatregel overheid: ambassadeur voor oudere werknemers
Om ouderen te helpen om aan werk te komen, is de overheid bezig met het bedenken en uitvoeren van diverse maatregelen. Zo is de Tweede Kamer op zoek naar een ambassadeur die als boegbeeld kan optreden voor ouderen. Deze ambassadeur moet negatieve percepties over ouderen met feiten en goede voorbeelden onderuit halen.
De positieve kant van 55-plussers moet dus benadrukt worden. Hierbij kunt u denken dat ouderen in het algemeen meer ervaring, geduld en wijsheid hebben. Verder kunnen zij beter het overzicht bewaren en zijn ze meer stressbestendig. De film The Intern met Robert de Niro is een goed voorbeeld hoe oudere werknemers van groot belang kunnen zijn voor bedrijven.
Afschaffen van seniorendagen
Het afschaffen van seniorendagen is een politiek gevoelige maatregel die genomen kan worden. Toch geeft het Centraal Planbureau aan dat daar de oplossing ligt. In de ogen van de werkgever is de oudere werknemer namelijk te duur en te weinig flexibel. Naar ontziemaatregelen zoals de seniorendagen kan daarom gekeken worden.
Als zulke hardere maatregelen niet genomen worden, kan het volgens arbeidsdeskundigen nog lang duren voordat de arbeidsmarkt voor ouderen aantrekt. Er moet namelijk een omslag gemaakt worden in het denken van werkgevers. De toegevoegde waarde van oudere werkgevers moet weer opvallen en dat kost tijd.
Volgens experts gaat er zeker vijf tot tien jaar overheen voordat werkgevers het vraagstuk anders zullen bekijken.
Scholing van 45+ werknemers
Maatregelen van de overheid, zoals scholing van oudere werknemers heeft enorm veel vertraging opgelopen. Scholing van werkloze ouderen blijkt tevens weinig zin te hebben. Eenmaal zonder baan voegt een opleiding namelijk weinig toe voor de ouderen. Wat wel een goede maatregel kan zijn is het inzetten van scholing voor veertigers en vijftigers die nog werkzaam zijn. Dit helpt voorkomen dat ze werkloos raken.
Maatregelen vanuit ouderen zelf
Veel ouderen verwachten dat ze nog steeds hetzelfde loon verdienen als voordat ze ontslagen waren. Dit past helaas niet bij de huidige flexibele arbeidsmarkt. Het is misschien tijd dat werkloze ouderen zich ook iets flexibeler opstellen en hun looneisen naar beneden bijstellen. Als iemand al 1,5 jaar werkloos thuis zit, is dat niet meer dan logisch.
Anoniem solliciteren
Een andere maatregel komt van de vakbond FNV. De bond wil leeftijdsdiscriminatie tegengaan en wil experimenteren met anoniem solliciteren. Zo willen ze iedereen een gelijke kans geven op de arbeidsmarkt. Ouderen krijgen namelijk de meest belachelijke smoesjes te horen bij sollicitaties, zoals ‘We nodigen alleen mensen uit met de meeste ervaring’.
De FNV is samen met sociale partners, ervaringsdeskundigen, wetenschappers en Tweede Kamerleden in gesprek over dit onderwerp. In hoeverre anoniem solliciteren een slimme optie is, is maar de vraag. Werkgevers zien namelijk al snel dat het gaat om een ouder persoon als diegene in 1982 is afgestudeerd.
Quotum voor 55-plussers?
Een andere optie is een quotum voor het aantal 55-plussers per bedrijf, net als er nu een eis voor bedrijven bestaat voor het aantal mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Toch wordt daar nog niet aan gedacht.
Het gaat de overheid en de vakbond vooral om het wegnemen van vooroordelen bij werkgevers en ze laten weten dat dit echt een maatschappelijk probleem is. In de toekomst, met de vergrijzing voor de boeg, zal nog veel meer van dit probleem gemerkt worden. Tijdige maatregelen zijn dus van groot belang!